CHOWA ZOUTLEEUW

CHOWA ZOUTLEEUW

zaterdag 24 januari 2015

Juniperus: gered van wisse dood

De reden achterhalen waarom een bonsai er soms het loodje bij neerlegt is niet altijd voor de hand liggend. Wanneer de eigenaar van de boom een beginner is, ligt vaak watergift, bemesting, samenstelling van de grond, ... aan de oorsprong. Evenwel kan ook een meer ervaren bonsailiefhebber geconfronteerd worden met bomen die een mindere gezondheid tentoon spreiden. Het achterhalen van de oorzaak is even belangrijk als het voorkomen ervan.




De boom in dit artikel is eigendom van een ervaren bonsaiist. Op een gegeven moment vertoont het loof verkleuring en sterft af. Toen de boom bij Harry Harrington werd aangeboden was reeds de helft van het loof afgestorven.
Deze Juniperus chinensis werd in 2000 vanuit Japan naar het Verenigd Koninkrijk ingevoerd.




Hoewel een groot deel van het loof was afgestorven bleef er nog een grote hoeveelheid gezond loof over. Om de één of andere reden was een deel van de wortels ineens afgestoven wat een onmiddellijke weerslag had op het toploof van de boom. 
Bij onderzoek werden bewijzen gevonden van de aanwezigheid van mijten. Meestal is een zwakke gezondheid al de reden van de aanwezigheid van schadelijke insecten en is dit vaker de oorzaak van het probleem eerder dan het ongedierte zelf.






Het dode loof werd verwijderd. De dode takken werden behouden omdat ze in het toekomstige ontwerp nog een rol dienen te vervullen. Vervolgens kwam een inspectie van het grondoppervlak aan de beurt. Het onkruid werd verwijderd. Meteen viel de povere kwaliteit van het grondmengsel op (Akadama die aan elkaar was gaan klitten) rond de wortelvoet. Deze was bij het verpotten niet verwijderd want de rest van het grondmengsel was O.K.
Bij het verpotten is het zo dat een juniperus niet graag heeft dat alle oude grond in één keer wordt verwijderd en vervangen door nieuwe. Meestal wordt een deel van de oude grond behouden en zoeken de wortels zelf een weg in het rondom liggende nieuwe mengsel. Evenwel dient na verloop van jaren het oude mengsel wel vervangen te zijn.
Zoals merkbaar op bovenstaande foto is de Akadama opgedroogd ondanks de vochtige grond er rond. Dit gebeurt wanneer Akadama gaat klitten en opname van vocht niet meer mogelijk is. Harry vermoedde dan ook dat de wortels die in de Akadama groeiden uitdroogden en vervolgens afstierven met ook het afstervend loof als gevolg. Dit was meteen ook de verklaring dat de wortels in de goede grond het wel goed deden en een deel van de boom in leven hielden.
Dit probleem komt vaak voor bij dennen en juniperussen die in Akadama geplaatst worden. Een tip is dan ook, om zo voorzichtig mogelijk, met behulp van een stokje de oude grond te verwijderen zonder de wortels te beschadigen. De Akadama kan dan vervangen worden door een beter grondmengsel waarin de boom rustig kan herstellen en zich verder ontwikkelen.




Bij het verwijderen van de Akadama werd het probleem meteen duidelijk. Een grote hoeveelheid fijne haarwortels was onlangs afgestorven. Dit kon je merken omdat er nog geen rottingsproces was opgetreden.




De boom vanuit een ander standpunt. Je ziet dat bij de laatste verpotting de boom een andere inplantingshoek kreeg en met slechts één verankeringsdraad werd vastgemaakt. Als gevolg van de wind kregen de wortels aan deze zijde van de boom nooit de kans zich vast te zetten en te ontwikkelen en dienden ze te overleven in de minder goede grond rond de stam met het gekende resultaat als gevolg.




De oorzaak van het afstervend loof kennende werd de boom met de nodige omzichtigheid verpot.




Nu de meest dringende ingrepen gebeurd waren kon nagedacht worden over de toekomst van de boom.




De "gezonde" zijde van de boom. Er is voldoende loof over voor een grondige herstyling. Vooraleer hiermee begonnen wordt krijgt de boom de nodige herstelperiode en de tijd voor aanmaak van nieuw loof. Dat is het ogenblik dat de boom vertelt dat hij sterk genoeg is om nieuwe ingrepen te ondergaan.




De "kale" zijde van de boom wordt de voorzijde van de nieuwe look. Achterliggend gezond loof zal naar voor gebracht worden en afgestorven takken zullen als jins in het nieuwe ontwerp worden geïntegreerd.

Origineel artikel: "A Dying Juniper Bonsai" © Harry Harrington

zondag 18 januari 2015

Tip: Opkuisen wonde bij een Acer

Niet de techniek die we meestal hanteren bij het behandelen van wonden, maar met de lente in het vooruitzicht (wel wat optimistisch) het proberen waard.




De boom is het resultaat van een marcot Chishio Japanse esdoorn. De boom heeft zich zeer goed ontwikkeld, alles het resultaat van regelmatig terug in volle grond plaatsen, enten van de takken waar ze gewenst waren, ...
Het moment is nu gekomen om de lelijke snoeiwonde, ontstaan bij het kiezen van een nieuwe top, onder handen te nemen. Langs de voorzijde is de wonde onzichtbaar.
Gezien de boom, om aan stamdikte te winnen, opnieuw voor een aantal jaren in de volle grond verdwijnt, profiteren we mee om de wonde versneld te laten dichten (één van de voordelen die een boom in volle grond mee krijgt dan wanneer hij enkel in een pot zou blijven).
In de maand maart werden aan de randen van de wonden de cambiumlagen bloot gemaakt, ingewikkeld met spaghnum en afgedekt met raffia. De constante vochtigheid rond het eelt versnelt het dichtgroeien van de wonde.








Zeven maanden later.










Zonder twijfel zal volgend groeiseizoen de wonde volledig afgesloten zijn en kan aan verdere verfijning gedacht worden.


Workshops Chowa 2015

KALENDER WORKSHOPS CHOWA 2015




Januari

Vrijdag 16/01/2015
Vrijdag 30/01/2015



Februari


Vrijdag 27/02/2015




Maart

Vrijdag 13/03/2015
Vrijdag 27/03/2015
                                                                      


April

Vrijdag 10/04/2015
Vrijdag 24/04/2015



Mei

Vrijdag 08/05/2015
Vrijdag 22/05/2015



Juni

Vrijdag 05/06/2015
Vrijdag 19/06/2015




September

Vrijdag 11/09/2015
Vrijdag 25/09/2015



Oktober

Vrijdag 09/10/2015
Vrijdag 23/10/2015



November

Vrijdag 06/11/2015
Vrijdag 20/11/2015



December

Vrijdag 04/12/2015
Vrijdag 18/12/2015


De workshops gaan door om 19.30 uur bij:


Karamatsu
Linterseweg  49b
3440  Zoutleeuw


maandag 5 januari 2015

Stijlkeuze voor een meidoorn yamadori

Volgend artikel vond zijn oorsprong in de creatieve geest van Tony Tickle toen hij besloot een reeks foto's (elk vanuit een ander oogpunt) te maken van een yamadori meidoornstam en de ze op een bonsaiforum te plaatsen zodat iedereen zijn  virtuele ideeën naar voor kon brengen vooraleer tot vorming zou overgegaan worden.
De foto's werden genummerd en de resultaten meer dan interessant. 




















Bij het bekijken van de foto's valt meteen op dat de stam heel wat mogelijkheden biedt.

De voorzijde kiezen
Om de beste voorzijde te kiezen kunnen we gebruik maken van een aantal hulpvragen:
  • Welke zijde toont ons de beste wortelstructuur ?
  • Waar zie ik de beste beweging ?
  • Welke zijde laat de beste tapsheid zien ?
  • Bij welke stijl past de stambeweging het best ?
Het is belangrijk om deze volgorde in het stappenplan te behouden om zo de beste opties te weerhouden in het vormen van de toekomstige boom.

Het is altijd heel moeilijk om in te grijpen in de wortelstructuur van een boom. Beschikt de boom over een sterke, interessante wortelontwikkeling dan moeten we, indien mogelijk, daar gebruik van maken. Net zoals de groei van stevige takken duurt de ontwikkeling van een stevig wortelgestel vele jaren. Door ent-technieken en veel geduld kan er wel verfijnd worden maar de slotsom is duidelijk: is er een aanzet van interessante wortelstructuur, gebruik hem dan.

Vervolgens wordt gekeken naar de beweging van de stam. Stambeweging = de zijde van de boom die het leukst oogt. Het oog van de mens heeft als eigenschap om onverwachte wendingen als interessanter waar te nemen meer dan bijvoorbeeld regelmatig terugkomende symmetrische bewegingen (een zig-zag-beweging). Er bestaan hier wetenschappelijke theorieën over waar ik niet dieper wil op ingaan. Feit is dat beweging in elke kunstvorm belangrijk is dus ook in de bonsaikunst.

De volgende stap is nagaan of de stam voldoende tapsheid toont. Krijg je een positief antwoord, dan is er geen probleem. In het andere geval dienen weer een aantal technieken toegepast te worden om ook aan deze voorwaarde te voldoen. Zo kan bijvoorbeeld de stam terug gezaagd worden en een zijtak tot nieuwe top gevormd worden. 

Tot slot moeten we de stijl waarin we de boom gaan vormen, bepalen. In dit geval zal het een literatie of bunjin worden. De boom oogt lang, slank en heeft zo goed als geen lager liggende takken. We kunnen natuurlijk lage takken gaan enten, de boom korter maken, marcotteren, ... Beter is echter om de juiste inplantingshoek te bepalen en verder werken op wat de natuur ons heeft aangeboden.


Selectieproces
De meidoorn heeft bijna vanuit alle negen standpunten een goed ontwikkeld wortelstel, beweging in overvloed, alleen de tapsheid geeft in sommige gevallen wat problemen.
Standpunt 4 is het zwakste voorbeeld. De stam vormt bijna twee rechte delen die eindigen op een boogje. Saai.
Ook standpunt 7 heeft bijna hetzelfde probleem.
We weerhouden nog zeven mogelijkheden.

Standpunt 1


















Het eerste ontwerp behoudt de top en vormt een literati. Het tweede ontwerp voegt wat takken toe in de lager liggende delen van de boom. Het derde ontwerp oogt het meest natuurlijke, maakt een nieuwe top en gebruikt de huidige als jin. Het laatste idee ontwerpt een Moyogi door de stam korter te maken, een nieuwe top te kiezen en op de ptn. A, B, en C nieuwe takken te laten ontwikkelen.

Standpunt 2







Het voorstel bij nummer twee: de boom krijgt een andere inplantingshoek en de top mag vrijuit groeien.

Standpunt 3









De eerste oplossing geeft een klassieke driehoekige vorming van de top, terwijl een achtertak evenwijdig met de stam naar onder gebogen wordt. Het tweede ontwerp gebruikt de natuurlijke krul en plaatst de top links van de stam. Een lager liggende tak gaat in training en accentueert de bocht in de stam. De aangebrachte shari accentueren de stambeweging nog extra.

Standpunt 5







Zoals hierbover reeds aangehaald koos niemand voor een ontwerp op nummer 4. De ontwerper kiest voor een windswept. Vanuit de zwakke inplantingshoek is een gedurfd ontwerp gekozen waar niet iedereen zich in kon vinden maar wat zeker een creatieve benadering is. Merk ook op dat het bovenste deel van de stam naar beneden gebracht is wat zeker in dit geval geen gemakkelijke opdracht is.

Standpunt 6









Beide ontwerpen benadrukken de elegantie van de stam. Het eerste ontwerp benadrukt meer het zuivere bunjin-gevoel in al zijn eenvoud terwijl dan de "ouderdom" (maturiteit) meer op de voorgrond komt bij het tweede ontwerp.

Standpunten 7 en 8

De voorstellen zijn het vernoemen niet waard.

Standpunt 9








Net zoals bij nummer 6 een creatie van een bunjin. Niets van het natuurlijke materiaal werd weggelaten of toegevoegd. Het zijn waarschijnlijk de twee sterkste ontwerpen.
De lagere takken bij het tweede ontwerp leiden de aandacht van de stam wat meer af.

Conclusie
De conclusie van deze oefening is dat er geen is. Het is de boom zelf die bepaalt welke weg we uit moeten. Een boom is nooit af en alle gedane voorstellen hebben hun sterke en zwakke kanten. De op korte termijn twee meest voor de hand liggende keuzes:






Origineel artikel: "Styling options for a Yamadori Hawthorn" © Bonsai Basho

Deze blogs worden binnenkort in handige categorieën overgeplaatst naar de Bonsai Blogs van Bonsaihobby.