Prunus: wat je dient te weten

Een Prunus in je collectie: iets speciaals

Prunussen zijn als bonsai onder andere geliefd om hun bloemenpracht die ze in het vroege voorjaar, sommige soorten zelfs al in de late winter, tentoon spreiden.

Naast hun bloemen hebben oude Prunussen vaak verweerde, holle (=karaktervolle) stammen.

Deze twee totaal tegenovergestelde kenmerken, fragiele bloemen en karaktervolle stammen, is wat een Prunus zo speciaal maakt als bonsai.

  

 

De oorzaak van verweerde, dode stamdelen bij oudere bomen is hun gevoeligheid aan schimmels. Eens een gebied aangetast door schimmels droogt dit deel van de boom snel uit, sterft af en begint te rotten.

 

 Groeipatronen

 

Om tot mooie resultaten te komen is het noodzakelijk op de hoogte te zijn van een aantal groeikenmerken typisch voor deze soort.

 

Tijdens het voorjaar zullen de bladknoppen beginnen zwellen en zich ontwikkelen tot jonge bladeren. Deze bladeren groeien en zullen ook nieuwe, jonge takken gaan vormen. De meeste groeikracht bevindt zich in de toppen van de takken, de zwakste groei aan de basis van de tak. De groei van de takken eindigt bij het begin van de zomer.

In de herfst kent de boom een tweede groei die wel minder krachtig is dan deze in de lente. Wel is het zo dat tijdens de herfst de boom zijn energie steekt in de aanmaak van nieuwe blad- en bloemknoppen.

Eens winter vallen de bladeren af en zijn alleen de knoppen nog zichtbaar. De bloemknoppen beginnen zich stilaan verder te ontwikkelen en zullen open gaan voor het verschijnen van de nieuwe bladeren in de lente.

 

*Noot: bloemknoppen ontwikkelen zich enkel op de nieuwe, eenjarige takken.*

 

De bloemen

 

Bij Prunussen onderscheiden we twee basiscategorieën als we praten over de bloemen:

• deze met vijf bloemblaadjes;
• deze met meer dan vijf bloemblaadjes.

Sommige bloemen zijn natuurlijk en anderen zijn hybriden.

*Weetje: Wanneer je een tak snoeit en deze kleurt aan de binnenzijde rood, dan draagt deze tak rode bloemen. Kleurt de binnenkant van de tak groen dan zal deze bloemen van een andere kleur dan rood dragen.*

Enkele voorbeelden:



Verschillende kleuren op één boom.

Bijzondere variëteit.

De bloei

Soms kan het gebeuren dat een Prunus niet bloeit. Aan de oorzaak van dit probleem kunnen liggen:

1. de boom is te zwak;
2. de boom is te jong.

Het eerste probleem is eenvoudig op te lossen door de juiste verzorgingstechnieken toe te passen: voeding, bodem, watergift, ...

Meestal is het probleem de ouderdom van de boom.

De meeste soorten die aangeboden worden zijn geënt. Een geënte boom gaat onmiddellijk bloeien dit in tegenstelling met andere bomen die pas na 1 - 15 jaar bloei vertonen. Een Prunus zaailing is helemaal onvoorspelbaar. Er zijn zaailingen gekend die tussen de 20 en 100 jaar nodig hadden om tot bloei te komen.

 

Volgend truckje vertelt je of je boom zal bloeien of niet. Ruk tijdens het groeiseizoen een blad van de boom en voel de textuur. Voelt deze zacht aan dan zal je boom gaan bloeien, is deze eerder ruw dan mag je er je hand op verwedden dat de tak geen bloei zal vertonen.

 

Onderhoud

Snoei altijd juist na de bloei. Dit is tevens het geschikte moment om, indien nodig, de boom te verpotten. Omdat prunussen niet graag droog staan is het van belang om voor een vochthoudend grondmengsel te zorgen. 70 - 80% Akadama mag gerust.

Nadat de bladeren zijn afgehard (mei) kan er opnieuw gesnoeid worden. Mei is tevens de ideale maand om de boom te bedraden. Omdat de takken vrij broos zijn is voorzichtigheid bij het buigen aan te raden.

Tijdens deze periode kan ook aan bladsnoei gedaan worden. Deze techniek verplicht de boom tot de aanmaak van meer bladknoppen (lees meer takken). Het nadeel: een mindere bloei in de vroege lente.

Tijdens de herfst en winter vraag een Prunus weinig onderhoud. Wat water, voeding en behandelen tegen ongewenste gasten volstaat. Dit laatste moet wel goed opgevolgd worden want de bomen zijn vrij gevoelig voor insecten en schimmels.

Snoeien

In tegenstelling tot andere loofbomen kun je van een Prusnus niet verwachten dat het terugsnoeien nieuwe knoppen oplevert binnenin de boom. Zelden zullen er nieuwe knoppen op oud hout verschijnen. Snoei je terug voorbij de laatste knop dan kun je er vanop aan dat de tak zal afsterven.
 

Bovenstaand voorbeeld toont een tak met bladknoppen op twee of drie internodiën. Merk op dat de eerste twee knoppen zwellen en groeien. Op de derde nodiën staat geen knop. Daar verschijnt in de winter een bloemknop. Je kunt terugsnoeien tot boven de tweede knop. Snoei je lager dan sterft de tak af.

 

Hier zie je een ander voorbeeld dat het verschil laat zien tussen blad- en bloemknoppen. Het voorbeeld toont dat zowel blad- als bloemknoppen om op even welke plaats op een tak kunnen verschijnen.
 

Nog een ander voorbeeld. Twee takken ontstonden uit hetzelfde punt. Merk het verschil bij hun eerste knop. De rechtertak vertoont een bladknop en de linkertak heeft enkel een litteken van een knop die zich nooit ontwikkelde of die om de één of andere reden beschadigd werd.

 

Uit de drie voorbeelden blijkt dat het belangrijk is het verschil tussen blad- en bloemknoppen te kennen want dit is bij het snoeien zeer belangrijk: laat altijd minsten één bladknop staan.

 

Na de snoei kun je de wonden ook best behandelen. Zoals eerder reeds gezegd zijn Prunussen zeer gevoelig voor bacteriën en andere ongewensten.

 

Marcotteren

 

Marcotteren van Prunussen is onmogelijk. Wil je vermeerderen is naast zaaien ook wortelenten veel succesvoller.

 

Enten

 

Omdat "backbudding" onmogelijk is, is het bij oudere exemplaren enkel via enten mogelijk om binnenin de boom of waar ook nieuwe groei te krijgen. De beste tijd hiervoor is februari of september.

 

Origineel artikel: "Japanese Flowering Plum Basics" © Peter Tea.